Inmiddels aangekomen in Samarkand, Oezbekistan. Ik zit weer boordevol belevenissendie ik wil vertellen, maar eerst even over vanavond. Er is er nu een groot festijn in het wereldberoemde Registan, een complex met een drietal zeer oude madrassa's (koranscholen). Een mode- en dansshow van een aantal zeer bekende Europese couturiers, compleet met live muziek en lasershow. Daarnaast uiteraard ook regionale en nationale folklore met als klapstuk een optreden van Julio Eglesias, de Ronnie Tober van een Spaans merk zonnebrandolie. We hebben entreeprijzen gehoord van $ 200,-. Dat zal voor de kleine, zichzelf verrijkende, toplaag hier geen probleem zijn. We zijn even op afstand wezen kijken, het zag er zeer fraai en professioneel uit. Veel mensen die naar binnen gingen/mochten, waren Westeuropees en/of zagen er enigszins extravagant uit (voor Oezbeekse begrippen). Er was een gigantische beveiliginging, zowel in uniform als in pakken (zonder stropdas).

Even terug naar Turkmenistan. De grensovergang van Iran naar Turkmenistan was een gebeurtenis op zich en vereiste het nodige geduld. We waren tevoren goed geinstrueerd door onze reisbegeleidster MJ. Je moest uiteraard eerst stuk voor stuk je paspoort laten zien, controle enz. Dan naar een medisch iemand (verpleegster) die vraagt of je gezond bent. Bij een positief antwoord schrijft ze het een ander op en geeft je vervolgens op een zeer klein papiertje een soort gezondheidsverklaring mee. We vroegen ons af wat er zou gebeuren wanneer je negatief zou antwoorden (hebben we maar niet uitgeprobeerd). Daarna een voor een je bagage door de scanner. Men probeerde duidelijk de groep uit elkaar te trekken zodat de reisbegeleidster niet overal tegelijk kon zijn om alles in de gaten. We moesten daarna, ieder apart, een formulier invullen waarop je de waardevolle spullen plus al het geld dat je bij je hebt, moet vermelden. Dat moet in duplo, een moet je zelf houden voor wanneer je het land weer uitgaat. De eerste twee hadden dat niet in duplo gedaan (hoefde nu volgens de dienstdoende beambte), MJ heeft hemel en aarde moeten bewegen om dat nog recht te zetten. Men was ook duidelijk uit op steekpenningen, maar MJ werkt daar nooit aan mee. Voor straf moesten zij en Hans alle bagage uitpakken, de 'zak in pak' (de hoogste baas aldaar) haalde elke zakje dat ie tegenkwam open. Uiteindelijk kwamen we er allemaal zonder kleerscheuren door en zijn we er ook weer uit gekomen.

Turkmenistan is een dictatoriale politiestaat waar de muren oren hebben, zelfs de Lonely Planet rept over het feit dat alle belangrijke hotels en ontmoetingsplaatsen 'bugged' zijn. Nijazov was de onbetwiste leider, hij overleed in 2006. Hij regeerde sinds de onafhankelijkheid in 1991 het land als zijn persoonlijk eigendom. Hij postioneerde zich als politiek en spiritueel leider van het land, er ontstond een een persoonlijkheidscultus rond zijn persoon. Hij veranderde zijn naam in Turkmenbashi 'Vader alle Turkmenen', voegde daar later nog de 'De Grote' aan toe. Zijn ideeen, op papier in de Rukhama, zijn verplichte kost voor elke Turkmeen en aanwezig in elk gebouw en, op zijn rekening, vertaald in 143 talen. Er zijn 30.000 exemplaren naar Nederland gestuurd. Zijn zoon heeft nu het roer overgenomen en schijnt nog een graad erger te zijn.

Overal in het land zijn portretten en standbeelden. Ashgabat is omgetoverd tot een kille, levenloze stad met de modernste architectuur, reusachtige paleizen, veel ministeriele gebouwen en gouden standbeelden van de grote leider; parken met ontelbare fonteinen. Prestige projecten betaald uit de opbrengsten van gas en olie, de voornaamste inkomstenbron. Er zijn veel nieuwe luxe woonflats (lijken een beetje op wat ik in de Emiraten heb gezien) waar nauwelijks iemand woont, ‘s avonds brandt er nauwelijks licht in appartementen. De mensen zijn zeer koel en gereserveerd en willen meestal niet met je praten, ze zijn bang. ' Big Brother is watching you'. Wanneer een Westerling niet zou komen opdagen in zijn hotel is hij zo gevonden, zo wordt gezegd.

In de gewone woonwijken is uiteraard nog veel Sovjetinvloed te bemerken. De vaak afschuwelijke woonflats, de stadsverwarming (overal zie je boven en langs de straat warme en koude buizen lopen), de oude Russische auto's naast de (zeer) luxe Europese wagens. Het lijkt erop dat veel in Duitsland gestolen auto's hier (via Rusland) terechtkomen (de D-sticker zit nog vaak achterop). De mensen in Turkmenistan en Oezbekistan gaan wel vaak kleurrijk gekleed en zijn gek op gouden tanden. In beide landen wordt veel wodka gedronken. Wanneer twee mannen zitten te eten staat er altijd tenminste een halve liter op tafel en die gaat geheid leeg. Het is wel bijzonder om na duidelijk Arabisch islamitische landen, nu in voormalige Sovjetlanden te zijn, die weliswaar ook islamitisch heten te zijn maar waar bijzonder weinig van te bemerken valt.

Ik ga ermee stoppen, het is al laat. Misschien dat ik een volgende keer nog iets meer vertel over Oezbekistan en dan ook over Kirgizstan waar we overmorgen heengaan: vier dagen kamperen in de kou. Ok leuk voor de verandering. Hier is het ‘s avonds ook al behoorlijk fris, afgelopen nacht had ik het koud.

Tenslotte nog iets over Nederland. Bij veel jongeren en ouderen is Holland bekend en polulair vanwege zijn goede voetbal. Namen als Gullit, van Basten en Koeman hoor je regelmatig, maar ook van der Sar, van der Vaart, van Persie enz. Een jongste bediende van ons hotel vertelde vol trots dat hij in zijn dorp Arjan Robben werd genoemd. Voetbal is blijkbaar een goed exportproduct, of zijn veel mensen gewoon gek van voetbal?

Ik kan helaas nog steeds geen foto's plaatsen. Het volgende bericht komt waarschijnlijk vanuit China. Tot dan....Marian & Piet.